Firmalar, akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi avantajlarından yararlanabilir. Ancak bu süreçte vergi kaçakçılığını önlemek amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS)’ni geliştirmiştir.
Türkiye’de yaklaşık 30 milyon araç bulunmaktadır ve bunların 10 milyona yakını, akaryakıt masraflarını gider olarak gösteriyor. Araç sayısının artışıyla birlikte vergi kayıplarının önüne geçmek için UTTS, yasal düzenlemeler çerçevesinde hayata geçirilmiştir. 5 Ekim 2023’te Resmi Gazete’de yayımlanan sistem, 1 Ocak 2025 itibariyle zorunlu olacaktır.
İçindekiler
Taşıt Tanıma Nedir?
Taşıt Tanıma Sistemi (TTS), araç filolarının masraflarını takip ve kontrol etmelerini sağlayan bir sistemdir. Araçlara takılan taşıt kimlik ünitesi sayesinde yakıt alımları otomatik olarak kaydedilir. Bu sayede vergi usulsüzlüklerinin önüne geçilmesi hedeflenir. Firmalar, 31 Aralık 2024’e kadar araçlarına Taşıt Tanıma Birimi (TTB) taktırmak zorundadır.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Nedir?
UTTS, akaryakıt istasyonlarındaki pompalarla entegre çalışan bir sistemdir. Akaryakıt alımı sırasında aracın plaka bilgileri sisteme otomatik olarak kaydedilir ve böylece haksız rekabetin önüne geçilir. Sistemin ana bileşenleri arasında araçlara monte edilen Taşıt Tanıma Birimi (TTB) ve pompalara takılan Taşıt Okuyucu (TTO) bulunmaktadır.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Zorunlu mu?
Vergi mükellefi olan kişi ve kurumlar için UTTS zorunludur. 31 Aralık 2024’e kadar sisteme dahil olunması gerekmektedir. 1 Temmuz 2025 itibariyle ise satılan sıfır araçlarda UTTS zorunlu hale gelecektir. Bireysel taşıt sahipleri, akaryakıt harcamalarını vergiden düşmüyorlarsa sisteme dahil olmak zorunda değildir.
UTTS Neden Zorunludur?
UTTS’nin temel amacı vergi kaçakçılığını önlemek ve sahte faturalarla usulsüz muhasebe kayıtlarının önüne geçmektir. Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi denetimini güçlendirmek adına bu sistemi zorunlu hale getirmiştir.
UTTS Hangi Araçları Kapsıyor?
Vergi mükellefi olan ve akaryakıt harcamalarını gider gösteren tüm araç sahipleri bu sisteme dahil olmalıdır. Model ya da yıl fark etmeksizin, ticari ya da kiralık araçların UTTS’ye kaydedilmesi zorunludur. Araç satışı ya da plaka değişimi durumunda, yeni bir TTB takılması gerekmektedir.
UTTS Avantajları
- Haksız rekabeti önler ve akaryakıt piyasasında fırsat eşitliği sağlar.
- Sahte faturaların önüne geçerek vergi kayıplarını azaltır.
- Yakıt tüketimini detaylı şekilde takip etmeyi kolaylaştırır.
- İşletmelerin yakıt maliyetlerini daha iyi yönetmesine yardımcı olur.
- Filo yönetimini optimize ederek verimliliği artırır.
UTTS Ücretli mi?
Sisteme dahil olmak için belirlenen 2024 yılı ücretleri montaj dahil KDV hariç 1.810 TL’dir. Akaryakıt firmaları için ise 50.000 TL + KDV olarak belirlenmiştir. (Bu rakamlar değişiklik gösterebilir.)
UTTS İçin Son Tarih Ne Zaman?
Sistemin zorunlu olarak kullanılmaya başlanacağı tarih 1 Ocak 2025’tir. 31 Aralık 2024’e kadar firmaların araçlarına ve akaryakıt istasyonlarının pompalarına gerekli donanımları taktırmaları gerekmektedir. Başvuru süreci, UTTS portalı üzerinden firma bilgileri girilerek başlatılır ve yetkili montaj firmalarıyla iletişime geçilerek tamamlanır.
